ΣΧΟΛΙΟ ΣΤΗΝ ΥΠΑΠΑΝΤΗ του Duccio - Ήταν "απλά συμβολική" ή "ρεαλιστικά ιστορική" η ανθρωπότητα του Λόγου-Χριστού;

1. Παρατηρήστε το μωράκι, στον Ναό, τις αντιδράσεις του. Σε όλα σαν κι εμάς ήταν Εκείνος. Διότι αν δεν ήταν έτσι εμείς δεν θα είχαμε καμία ελπίδα να γίνουμε κάποτε σαν κι Αυτόν (μετέχοντας στη δική Του ιστορική ανθρωπότητα, στην Ιστορία Του) ! Ο λόγος του ιστορικού ρεαλισμού της ανθρωπότητας του Κυρίου είναι σωτηριολογικός. Και το "ιστορικό" στην περίπτωση αυτής της ανθρωπότητας δεν είναι "απλά ιστορικό" (όπως στον καθένα μας) ούτε όμως και "απλά συμβολικό" (όπως θα λέγαμε η σκιά του αόρατου, η φαινομενικότητα του αόρατου Λόγου) αλλά "μυστηριακά" και "εσχατολογικά" ιστορικό. Ο Λόγος δεν "προβλήθηκε" πάνω στην ιστορία μας (σαν το φίλμ πάνω στην οθόνη), "μπήκε μέσα" στην ιστορία μας, "έγινε" η ίδια η ιστορία μας.

Γι΄αυτό και κάθε πλατωνίζουσα χριστολογία, ανιστορική και ιδεαλιστικά στυλιζαρισμένη, δηλ. "συμβολική", προδίδει τον μυστηριακό ρεαλισμό της σωτηριολογίας, την εσχατολογική ελπίδα του ανθρώπου. Αυτό εύχομαι να το αντιληφθούμε όλοι εδώ μέσα (τουλάχιστον) ενάντια σε κάθε ευτυχιανίζουσα χριστολογία και πνευματικότητα που μας περιβάλει και έχει κατακάτσει μέσα μας σαν ίζημα !!! Ειδικά στους προερχόμενους από την ανατολική παράδοση.

[Παρένθεση: Ο Ευτυχής, ακραίος αλεξανδρινός (5ος αι.), αμφισβητούσε την απόλυτη ομοουσιότητα της ανθρωπότητας του Χριστού με τη δική μας ανθρωπότητα.]

2. Ο Χριστός δεν μας έσωσε και δεν μας σώζει απ' ευθείας δια της θεότητάς Του (εκ των άνω) αλλά δια της πολύ ανθρώπινης ανθρωπότητας και ιστορίας Του (εκ των κάτω). Δια της ιστορικής ανθρωπότητάς Του που ως ιστορική --όλως παραδόξως-- είναι μυστηριακή και έσχατη ως ανθρωπότητα (sacramentum). Είναι δηλαδή "σημείο και όργανο της θεότητάς Του και της σωτηρίας που μας φέρνει" όπως λέει με ακρίβεια η Κατήχηση της Καθολικής Εκκλησίας (515).

Το συνειδητοποιούμε αυτό, δηλ. τη σωτηριολογική σημασία της ανθρωπότητας του Θεού, της ιστορικής-μυστηριακής Του ανθρωπότητας, ως της μόνης αυθεντικά ανθρώπινης;; Μπροστά σ' αυτή την μοναδικά ιστορική ανθρωπότητα, η δική μας ανθρωπότητα στην ιστορία μας εμφανίζεται ως μη-αυθεντικά ανθρώπινη. Ο Ιησούς Χριστός είναι ο "όντως 'άνθρωπος", όχι εμείς όπως θα νομίζαμε αφελώς. Εμείς είμαστε "υπάνθρωποι". Διότι, όπως αγαπώ να επαναλαμβάνω, "πάντων ανθρώπων μέτρον Χριστός" !!

3. Αυτή είναι η σημασία της Ενανθρώπισης. Δεν αποκαλύπτει σε μας μόνον τον "θεό" αλλά ταυτόχρονα αποκαλύπτει και τον "άνθρωπο" : τον "άνθρωπο" ως "άνθρωπο σε κοινωνία με τον θεό" (και τον "θεό" ως "θεό σε κοινωνία με τον άνθρωπο").

Γι' αυτό και στην πολύ ανθρώπινη ανθρωπότητα και ιστορία του Ιησού, την μοναδική και ανεπανάληπτη, είναι που "πατάει" η δική μας σωτηρία.

4. Τα είπα και τα ξαναλέω πάλι, στο τέλος θα με βαρεθείτε (και δικαίως). Αλλά δεν μπορώ να μην τα επαναλαμβάνω συνέχεια με την απέλπιδα ελπίδα μπας και αποδομήσω μέσα σας μια παραδοσιακή "μεταφυσική χριστολογία" (των "φύσεων") και την αναδομήσω σε "σωτηριολογική χριστολογία" (της "προσωπικής-μυστηριακής ιστορίας" του Ιησού). Πάντως, ζητώ ταπεινά, να με συγχωρήσετε. Είμαι κουραστικός και το ξέρω. Αλλά το κάνω γιατί στήσαμε ένα χριστιανισμό με "μεταφυσικό θεό", ασφαλώς, αλλά χωρίς "ιστορικό Χριστό" διότι τον τελευταίο τον κάναμε "συμβολικό Χριστό" (στην Ανατολή ειδικά). ίΜετατοπίσαμε τον άξονα της θεολογίας και της καρδιάς μας από έναν "καινοδιαθηκηκόχριστοκεντρισμό" σε ένα "μεταφυσικό θεοκεντρισμό" αφήνοντας παράλληλα στη σκιά (και δαιμονοποιώντας) τον "αυθεντικό ανθρωποκεντρισμό". Και έτσι επήλθε σταδιακά η "αποχριστοποίηση" του χριστιανισμού (όχι η αποχριστιανοποίηση, μην το μπερδέψουμε) και η ουσιαστική αθεία..Ο άνθρωπος ξαναήλθε πάλι αντίθετος με τον θεό.