«Πρωτείο» και «Συνοδικότητα». Για την ενότητα και την καθολικότητα της Εκκλησίας στην Ιστορία
1. Όλοι όσοι ασχολούνται με τα θέματα των Εκκλησιών Ανατολής και Δύσης και την αποκατάσταση της ΠΛΗΡΟΥΣ κοινωνίας μεταξύ τους γνωρίζουν ότι –εκκλησιολογικά— η Δύση επιμένει στο «Πρωτείο» και η Ανατολή στη «Συνοδικότητα». Νομίζω ότι αυτό είναι μια ευλογία από Θεού –και όχι μια διελκυστίδα– που ανταποκρίνεται στα «ομολογιακά χαρίσματα» αυτών των Εκκλησιών.
2. «Πρωτείο» και «Συνοδικότητα» είναι σύστοιχοι όροι, δεν είναι
αντιτιθέμενοι όροι αντίθετα από ότι συνήθως νομίζεται. Είναι εκκλησιακές
πραγματικότητες, που η μια εμπεριέχει την άλλη, στην υπηρεσία της πραγματικής
(και όχι απλώς ονομαστικής) κοινωνίας της «Εκκλησίας Εκκλησιών» στην Ιστορία.
3. Υποστηρίζω ότι «Πρωτείο» και «Συνοδικότητα», «Συνοδικότητα» και
«Πρωτείο», καθότι ως εκκλησιακές πραγματικότητες βρίσκονται σε εσωτερική (και όχι εξωτερική) σχέση, πρέπει να «συν-εξετάζονται διαλεκτικά» και όχι να εξετάζονται
παράλληλα ή ανεξάρτητα η μια από την άλλη. Διότι, επαναλαμβάνω, οι
πραγματικότητες είναι σύστοιχες και η μία εμπεριέχει εσωτερικά την άλλη στην Εκκλησία του
Χριστού. Και όμως, ιστορικά μιλώντας, η πόλωση μεταξύ των δυο πραγματικοτήτων, η παράλληλη και
ανεξάρτητη θεώρησή τους, φαίνεται να έσχισε την κοινωνία Ανατολής και Δύσης.
4. Το «Πρωτείο» υπάρχει "υπέρ" (και όχι κατά) της «Συνοδικότητας»
των Εκκλησιών και αντίστροφα η «Συνοδικότητα» υπάρχει "υπέρ" (και όχι κατά) του
«Πρωτείου».
5. Η συστηματική «συν-εξέταση» αυτών των δυο παραμέτρων στην
εκκλησιολογία είναι πραγματικότητα για την Καθολική Εκκλησία και Θεολογία
τουλάχιστον από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα. Από την Β’ Βατικανή Σύνοδο
«ξαναδιαβάζεται» σταδιακά και σταθερά, από Καθολικής πλευράς, η θεολογία του
«Πρωτείου» στο πλαίσιο της προβληματικής της Ανατολής περί
«Συνοδικότητας». Δεν θα πρέπει άραγε –αντίστροφα– και η Ορθοδοξία, ειδικά
μετά το φιάσκο της Πανορθόδοξης Συνόδου της Κρήτης (2016), να αρχίσει να
«ξαναδιαβάζει» τη θεολογία της «Συνοδικότητας» στο πλαίσιο της προβληματικής
της Δύσης περί «Πρωτείου»; Δηλ. οι δυο Εκκλησίες να αισθανθούν εκκλησιολογικά
και θεολογικά αλληλέγγυες (και όχι πλέον αντιτιθέμενες) στην δισδιάστατη
προβληματική «Πρωτείο και Συνοδικότητα»;;
6. «Πρωτείο» και «Συνοδικότητα» σημαίνει σε τελική ανάλυση το μυστήριο του ΕΝΟΣ
και των ΠΟΛΛΩΝ στην Εκκλησία. Όχι ως αριθμητική αντίθεση ενικού/πληθυντικού αλλά ως μυστηριακή
ταύτιση εν προσώπω. Βάση και ορίζοντας για τη μυστηριακή θεώρηση αυτή είναι το ίδιο το
μυστήριο του ΕΝΟΣ ΘΕΟΥ. Εξηγούμαι.
7. Η ενότητα του ενός Θεού δεν είναι ούτε απλώς «αριθμητική» (η
μια και αδιαίρετη ουσία του Θεού=ουσιανισμός), ούτε απλώς «κοινωνιακή» (μια
πανοραμική, άναρχη κοινωνία του Π+Υ+ΑΠ=κοινωνισμός) παρόλο που συνήθως πιστεύουμε το τελευταίο. Είναι
ενότητα «μοναρχο-κοινωνιακή». Μια ενότητα τάξεως κοινωνίας από τον Πατέρα και προς τον
Πατέρα (=τριαδικός μοναρχιανισμός, μοναρχιανική τριαδικότητα). Ο Πατέρας και η
Τριάδα, η Τριάδα και ο Πατέρας αλληλοτίθενται και ταυτίζονται προσωπικά και
δυναμικά με τη συγκεκριμένη τάξη. Κάτι τέτοιο πιστεύω καλείται
να εικονίζει (όσο γίνεται) στην Ιστορία η «μοναρχο-κοινωνιακή» ενότητα της
Εκκλησίας Εκκλησιών.
